Της Ειρήνης Πογιατζή,
Είναι γενικά παραδεκτό πως από τα σημαντικότερα υπουργεία μιας χώρας, αν όχι το πιο σημαντικό, είναι αυτό του Υπουργείου Εξωτερικών. Πόσο μάλλον σε μία χώρα όπως η Κύπρος, της οποίας σχεδόν το 40% του εδάφους είναι υπό κατοχή για μισό περίπου αιώνα.
Είναι για αυτό τον λόγο που είδαμε αρκετές φορές Υπουργούς Εξωτερικών να υποβάλλουν υποψηφιότητα για το ύψιστο αξίωμα του κράτους, όπως για παράδειγμα οι Γιώργος Ιακώβου, Γιώργος Λιλλήκας, Ιωάννης Κασουλίδης, τώρα ο σημερινός ανεξάρτητος υποψήφιος Νίκος Χριστοδουλίδης.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης ως Υπουργός Εξωτερικών θεωρείτο το πιο δυνατό «χαρτί» της κυβέρνησης και το Υπουργείο του ως ένα από τα πιο πετυχημένα, αν όχι το πιο πετυχημένο.
Εάν θεωρήσουμε ότι η ικανότητα ενός πολιτικού κρίνεται εκ του αποτελέσματος, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Νίκος Χριστοδουλίδης έχει δοκιμαστεί, έχει παράξει έργο και έχει κριθεί για το έργο του, όχι μόνο ως μέλος της παρούσας κυβέρνησης από όποιο αξίωμα κατείχε, αλλά και ως Διπλωμάτης. Η όλη του πορεία και ανέλιξη αυτό δείχνει.
Ποιες ήταν όμως οι επιτυχίες του τέως Υπουργού Εξωτερικών και γιατί το υπουργείο του θεωρείται από πολλούς ως ένα από τα πιο πετυχημένα Υπουργεία;
Θα περιοριστούμε στο να παραθέσουμε μερικές από τις πιο σημαντικές και πετυχημένες δράσεις του Υπουργείου Εξωτερικών την περίοδο που υπήρξε Υπουργός ο Νίκος Χριστοδουλίδης.
– Σύσταση Γενικής Γραμματείας Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και θεσμοθέτηση Υπουργικής Επιτροπής για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις (2019)
Στόχος της σύστασης της Γενικής Γραμματείας Ευρωπαϊκών Υποθέσεων ήταν η διασφάλιση της μέγιστης δυνατής αξιοποίησης της συμμετοχής της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Κύριες αρμοδιότητές της είναι, μεταξύ άλλων, η παρακολούθηση εφαρμογής μιας ολοκληρωμένης εθνικής στρατηγικής για Ευρωπαϊκά θέματα, καθώς και ο συντονισμός για τη διαμόρφωση των θέσεων της Κύπρου στην ΕΕ, σε συνεργασία με τα αρμόδια υπουργεία/υφυπουργεία/υπηρεσίες (Κλιμάκια Ευρωπαϊκών Θεμάτων) και τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Δημοκρατίας στην ΕΕ.
Παρέχει επίσης πληροφόρηση και υποστήριξη για ευρωπαϊκά θέματα στον/στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας καθώς και στον/ην Υπουργό Εξωτερικών.
Παράλληλα έγινε θεσμοθέτηση Υπουργικής Επιτροπής για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις με επικεφαλής τον Υπουργό Εξωτερικών με απώτερο στόχο να υπάρξουν απτά οφέλη για τον/την Κύπριο/α πολίτη μέσω της συνεκτικής προώθησης των πολιτικών και των θέσεων των καθ’ ύλην αρμόδιων Υπουργείων και Υπηρεσιών της Κύπρου στα επιμέρους θέματα με τρόπο που να συμβάλουν και να επηρεάζουν τις αποφάσεις που λαμβάνονται σε επίπεδο Βρυξελλών.
– CYCLOPS (Cyprus Centre for Land, Open-seas and Port Security)
Το CYCLOPS αποτελεί εκπαιδευτικό κέντρο ιδιοκτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, με έδρα την Λάρνακα. Το έργο υλοποιήθηκε με χρηματοδότηση από την Αμερικανική κυβέρνηση , βάσει Μνημονίου Συναντίληψης το οποίο υπογράφηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2020 μεταξύ των δύο χωρών.
Αποστολή του κέντρου είναι η ενίσχυση ανάπτυξης ικανοτήτων στον τομέα ασφάλειας στην Κύπρο, στην ΕΕ, στην Ανατολική Μεσόγειο και ευρύτερα, καθώς και η ανάπτυξη διεθνών συνεργασιών για την παροχή εκπαίδευσης σε διάφορους τομείς μη-στρατιωτικής ασφάλειας, όπως τελωνειακούς ελέγχους και ελέγχους εξαγωγών, λιμενικής και θαλάσσιας ασφάλειας, διαχείρισης ΧΒΡΠ-Ε (χημικών, βιολογικών, ραδιολογικών, πυρηνικών και εκρηκτικών υλικών) αλλά και κυβερνοασφάλειας.
– Στρατηγική Οικονομικής Διπλωματίας 2021-2023
Στις 8/10/2021 εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο η “Στρατηγική Οικονομικής Διπλωματίας 2021-2023”, για την οποία το Υπουργείο Εξωτερικών έχει αναλάβει ηγετικό ρόλο. Το πλήρες κείμενο της Στρατηγικής Οικονομικής Διπλωματίας (Οκτώβριος 2021) βρίσκεται στην επίσημη ιστοσελίδα του Υπουργείου Εξωτερικών και εντάσσεται στο γενικότερο πλαίσιο του στρατηγικού σχεδίου 2021-2023 του Υπουργείου Εξωτερικών.
– Τριμερείς Συνεργασίες
Οι μηχανισμοί τριμερούς συνεργασίας θεσμοθετήθηκαν από κοινού με την Ελλάδα το 2014 με απώτερο στόχο την συμβολή στις προσπάθειες αντιμετώπισης των προκλήσεων της περιοχής μας και η προώθηση ενός μέλλοντος ειρήνης, σταθερότητας και ευημερίας.
Έχουν θεσμοθετηθεί τριμερείς συνεργασίες με Αίγυπτο, Ισραήλ και Ιορδανία σε όλα τα επίπεδα, μεταξύ άλλων σε επίπεδο Αρχηγών Κρατών και Κυβερνήσεων, ενώ η συνεργασία με Ελλάδα και Ισραήλ ενισχύθηκε και με τη συμμετοχή των ΗΠΑ. Η συμβολή του Νίκου Χριστοδουλίδη ως Υπουργός Εξωτερικών και όχι μόνο, στις εν λόγω συνεργασίες ήταν πολύτιμη. Επί θητείας του λειτούργησε για πρώτη φορά στην Λευκωσία (αρχές 2021) και συνεχίζει μέχρι σήμερα, μόνιμη γραμματεία της τριμερούς Κύπρος-Ελλάδα-Ισραήλ.
– Υποψηφιότητα της Κύπρου στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Τον Φεβρουάριο του 2021, κατά τη διάρκεια της Συνόδου Υψηλού Επιπέδου του ΣΑΔ, ο κ. Χριστοδουλίδης ανακοίνωσε την υποψηφιότητα της Κύπρου για μια θέση στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, για θητεία κατά την περίοδο 2025-2027, με τις εκλογές να είναι προγραμματισμένες για τον Οκτώβριο του 2024 στη Νέα Υόρκη. Τη θέση αυτή διεκδικούμε για πρώτη φορά και μετά από πολλή και συλλογική δουλειά από τους Κύπριους διπλωμάτες μας.
– Κυπριακή Πρεσβεία στην Ιαπωνία
Εγκαθίδρυση Κυπριακής Πρεσβείας στην Ιαπωνία το 2019 η οποία συνέτεινε στην ενίσχυση των διμερών σχέσεων, αξιοποιώντας κατάλληλα τους μηχανισμούς συνέργειας που κτίστηκαν στην Αν. Μεσόγειο και τις ευκαιρίες που παρέχουν Συμφωνίες της ΕΕ με τις χώρες αυτές σε θέματα ενέργειας, ναυτιλίας και τουρισμού, μεταξύ άλλων.
– ΟΗΕ
Υποβολή υποψηφιότητας για την Προεδρία της Γενικής Συνέλευσης για το 2026-2027, καθώς και για θέση μη μονίμου μέλους στο Συμβούλιο Ασφαλείας για την περίοδο 2035-2036.
Οι βασικοί άξονες της ενεργού παρουσίας της Κυπριακής Δημοκρατίας στον Οργανισμό συνοψίζονται στον πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην αυστηρή τήρηση των κανόνων του διεθνούς δικαίου και στην ειρηνική επίλυση διαφορών
– Σύσταση Ειδικής Μονάδας για την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στην εξωτερική πολιτική
Κατάρτιση Πλαισίου Δράσης για την Ενσωμάτωση της Διάστασης του Φύλου στην Εξωτερική Πολιτική.
Δεν είναι λοιπόν καθόλου τυχαίο, ούτε και άστοχο να αναφερόμαστε στον Νίκο Χριστοδουλίδη ως έναν πετυχημένο Υπουργό Εξωτερικών. Ίσως τον πιο πετυχημένο.
*Πτυχιούχος Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων, Μέλος του Επιτελείου του ανεξάρτητου υποψηφίου για την Προεδρία της Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη